1865 yılında sürgün edilen Kozanoğlu Beyliği eşraflarından, Yiğenoğulları’ndan Osman Çıtak’ın ve ailesinin mezarını Tarihçi Dr. Hüseyin Demirbağ Van’ın Akköprü Mezarlığında ziyaret etti.

Türkiye’nin her yerinde Varsaklar’ın izini süren Adanalı hemşehrimiz Dr. Hüseyin Demirbağ, Van’da yaptığı araştırmalarda aşağıdaki bilgilere yer verdi;
“ Van’ın merkez ilçesi Tuşba’nın Akköprü Mezarlığı’nda Kozanoğlu Beyliği’nden, Yiğenoğulları’ndan Osman Çıtak merhum ailesine mezartaşına “Yiğenoğullarından” yazılmasını vasiyet etmiştir.
Van’da çeyrek asırı geride bırakırken Kozanoğulları’ndan (Varsak) bir ailenin olduğunu öğrendiğimde duyduğum heyecanı anlatmak zor.
Kozanoğlu Eşrafından Yiğenoğulları:
Varsak Türkmenlerinin kurmuş olduğu Kozanoğulları Beyliği, Osmanlı imparatorluğu’ndaki deotorite boşluğundan yararlanarak Cebel-i Kozan Dağları’nda (bugünkü Feke ve Saimbeyli bölgesi) 150 yıl hüküm sürmüştür (18.yüzyıldan 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar). Eski Türk devlet geleneğinin son temsilcilerinden biri olan Kozanoğulları doğu ve batı olarak ikiye ayrılmıştı. Doğu Kozanoğulları bugünkü Adana’nın Saimbeyli (Haçın) kazasının Gürleşen köyü merkezinde ikamet ederken Batı Kozanoğlu Beyliği’de Adana’nın Feke kazasının Belenköy’ünde ikamet etmekteydi. 1865 yılında Osmanlı Devleti bölgeye gelip asayişi sağlaması ile beyliğe son verilmiş. Nihayetinde de Kozanoğlu Beyliğine yakın olup isyanlara karışan aileleri de Osmanlı Devleti bölgeden uzaklaştırmıştı. Bu ailelerden biri de Kozanoğulları ile akrabalık ilişkilerinin ötesinde yakınlığı olan Kozanoğlu eşrafından Yiğenoğlu ailesi idi. Ailenin bir kısmı ilk başta Konya bölgesine gönderilmiş daha sonra buradan da Van’a gönderilmişti.

1915 yılında Van’da Ermeni ayaklanması ile bu aile de birçok Vanlı aile gibi Ermenilerin tehcir edilmesinden önce kendi özyurtlarından ayrılarak muhacir olmuşlardı. Kıymetli hocam Prof. Dr. Tuncay Öğün “Unutulmuş Bir Göç Trajedisi Vilayet-i Şarkiye Miltecileri” adlı kitabında bu göçleri bütüncül bir şekilde ele almıştır. Van’ın da içinde yer aldığı Doğu Vilayetlerindeki Müslümanlar kendi özyurtlarında mülteci olmuşlar. Yiğenoğlu ailesi üçüncü göçü tekrar atayurtları Adana bölgesine olmuştur. Van’ın kurtulması ile tekrar Van’a dönen aile büyüklerinden Osman Çıtak merhum geride kalanlarına mezar taşına “Yiğenoğullarından” yazılmasını vasiyet etmiştir. Merhumun yakınları da bu vasiyeti yerine getirmişler.

Bizler de Varsaklar üzerine çalışmalarımızı yaparken çeyrek asır yaşadığım Van’da Kozanoğlu eşrafından Yiğenoğlu ailesini bulmak gerçekten çok büyük bir sürpriz oldu. Buradan Varsak boydaşlarımıza ve gönüldaşlarımıza gönül dolusu selamlarımı gönderirim.

Aileye mensup kişilerin ve diğer ilgili kişiler katkı sunmak isterlerse memnun olacağımızı ifade etmek isterim.” Dedi.

#kozanoğulları #kozanoğullarıbeyliği #kozanoğlu