Adana Çiftçiler BirliÄŸi BaÅŸkanı Mutlu DoÄŸru, çiftçinin sorunlarını ve beklentilerini anlatarak, Tarımsal desteklemeler için bütçeden her yıl önemli miktarda kaynak ayrıldığını ancak, destek kalemleri içerisinde hedefine ulaÅŸmayan ve verimliliÄŸe yansımayanların bulunduÄŸunu, gerçek çiftçi temsilcilerinin de görüşü alınarak etki ve fayda analizlerinin yapılması ve bazı destekler gerekirse kaldırılarak daha etkin bir destekleme kararnamesi hazırlanmalıdır” diye söyleyerek çözüm önerilerini sundu.

Başkan Mutlu Doğru, yaptığı açıklamada yaş sebze ve meyve üretiminden tahıl üretimine kadar tüm tarımsal faaliyetler ve bu faaliyetleri yürüten çiftçilerin rahatlaması ve aynı zamanda ülke ekonomisinin de bundan olumlu etkilenmesi amacıyla yapılması gerekenleri anlattı.

Tarımsal istatistikler

Türk tarımında projeksiyon yapmak, doÄŸru politikalar üretmek için her ÅŸeyden önce tarımsal istatistiklerin doÄŸru olarak yapılması gerektiÄŸini belirten DoÄŸru,”Ne kadar alana, hangi ürünü ekiyoruz, ne kadar üretiyoruz, ne kadar canlı hayvan varlığımız var ? Öncelikle tarımda uydu ve uzaktan algılama yardımı ve arazide yapılacak tespitlerle tarımsal envanterimiz çıkarılmalı ve doÄŸru bir ÅŸekilde tarım sayımı yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki ölçemediÄŸimiz hiçbir ÅŸeyi yönetemeyiz” dedi.

Tarımsal destekler

Tarımsal desteklemeler için bütçeden her yıl önemli miktarda kaynak ayrıldığını ancak, destek kalemleri içerisinde hedefine ulaÅŸmayan ve verimliliÄŸe yansımayanların bulunduÄŸunu belirten Mutlu DoÄŸru,”Bu desteklerle ilgili bizler gibi gerçek çiftçi temsilcilerinin de görüşü alınarak etki ve fayda analizlerinin yapılması ve bazı destekler gerekirse kaldırılarak daha etkin bir destekleme kararnamesi hazırlanmalıdır” görüşünü dile getirdi.

Stratejik tarım ürünleri

Mutlu DoÄŸru, arz açığı olan stratejik tarım ürünlerinin ekimini teÅŸvik için fiyat fark desteÄŸi uygulamasının devam etmesi gerektiÄŸini savunarak,”Bu desteklemeler her yıl üretim miktarları, piyasada oluÅŸan fiyatlar ve üretim maliyetleri göz önüne alınarak hesaplanmalı ve yılbaşı civarında açıklanmalıdır. Susam gibi dışa bağımlı olduÄŸumuz ve geleneksel gıdalarımız dan olan ürünler de bu destekleme kapsamına alınarak üretimi arttırılmalıdır” diye konuÅŸtu.

Desteklerin amacı

Tarımsal desteklerin iki temel amacının bulunduÄŸunu, bunlardan ilkinin çiftçiyi ihtiyaç duyulan ürünleri ekmeye teÅŸvik, ikincisinin ise üretim maliyetlerini düşürerek tarımı sürdürülebilir hale getirmek olduÄŸunu ifade eden DoÄŸru, “Bu iki hedefe ulaÅŸmak için destekleme kararnamesini çiftçi ekim desenini belirlemeden, yani yılbaşından önce açıklamak ve geçmiÅŸ yılın destekleme ödemelerini ise finansmana en çok ihtiyaç duyulan ekim zamanı yapmak gerekir. YaÅŸanan gecikmeler nedeniyle destekler bu hedeflere ulaÅŸamamaktadır” dedi.

Tarım ürünleri piyasasının takibi

Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Doğru, tarım ürünleri piyasalarını daha yakından takip edecek özel sektör ve kamudan oluşan yetkili bir kurul oluşturulması ve tarımsal desteklemelerin, tarım ürünleri ile ilgili gümrük vergi oranları ve tarımsal projeksiyonların bu kurulun görüşü alınarak hayata geçirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Girdi maliyetleri sorunu

Çiftçilerin bitkisel üretimde en önemli sorununun gübre ve mazot gibi temel girdi maliyetlerinin yüksekliÄŸi olduÄŸuna dikkati çeken Mutlu DoÄŸru, “Hayvansal üretimdeki yem maliyetlerinin yüksek olması da bitkisel üretimdeki yüksek maliyetlerden kaynaklanmaktadır. Bu maliyeti düşürmek için desteklerin tabana yayılması ve her çiftçinin faydalanması açısından bu iki kalemin desteklerinin arttırılması gerekmektedir” diye konuÅŸtu.

Maliyetlere kur etkisi

Mutlu DoÄŸru, çiftçinin önemli girdilerinden olan zirai ilaç ve bitki besleme ürünlerinin büyük bir bölümünün ithal edildiÄŸini anımsatarak, “Kurlardaki artıştan dolayı fiyatları yüzde 80 civarında artan bu ürünler, kurların düşmesine raÄŸmen fiyatlarını geri çekmedikleri için çiftçimizin üretim maliyetleri üzerinde olumsuz etki oluÅŸturacak. Bu ürünlerin gümrük giriÅŸ fiyatları ile perakende satış fiyatları tespit edilerek gerekli tedbirler alınmaz ise bu yüksek maliyetler tarımsal ürün fiyatlarına ve verimliliÄŸe de yansıyacaktır” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Hasat zamanı gümrük vergilerinin durumu

Tarımsal ürün piyasalarının çok kırılgan ve spekülasyonlara çok açık olduÄŸunu, bu nedenle hasat zamanı gümrük vergilerinin düşürülmesi, ithalat yapılması veya TMO gibi kamu kurumlarına ithalat yetkisi dahi verilmesi çiftçinin piyasalarını olumsuz etkilediÄŸini vurgulayan DoÄŸru, “Hasat zamanı bu gibi haberlerin yayılması bile piyasaları olumsuz etkilediÄŸinden bu konuya azami dikkat gösterilmeli ve hasat zamanı ithalat yapılmayacağı güvencesi piyasaya verilmelidir” dedi.

Future borsaları

Tarımın doğal sorunlarından birisine daha dikkati çekerek, şöyle konuştu:

“Bir yıl boyunca talebi olacak ürünün, piyasaya kısa sürede hasat edilerek arz edilmesi fiyatların hasat zamanı düşmesine neden olmaktadır. Bunu önleyecek çözüm geliÅŸmiÅŸ ülkelerde de uygulanan future borsaları dır. Türkiye’de lisanslı depoların kurulması ve depolanabilecek ürünlerin bu depolarda saklanarak pazarlanması doÄŸru atılmış bir adımdır. Ancak bu depolara teslim edilen ürünlere ait elektronik ürün senetleri ürün ihtisas borsalarında iÅŸlem görmeli ve yatırımcıya açılmalıdır. Finans piyasaları ile lisanslı depolar ve ürün ihtisas borsaları entegre edilerek bu önemli yapısal sorun çözüme kavuÅŸmalıdır.”

Tarla fiyatı ve tüketici fiyatı arasındaki fark

YaÅŸ meyve sebzede üreticinin tarla fiyatı ile tüketici fiyatları arasındaki uçurumun devamlı gündeme geldiÄŸini ve çare olarak hal yasasında deÄŸiÅŸiklik yapılarak çözüm arandığını belirten Mutlu DoÄŸru, “Bu sorun ancak üreticilerden direk alım yapan ve satış ağı çok geniÅŸ market zincirleri, üretici kooperatifleri satış noktaları veya üretici birliklerinin kuracağı pazarlama zincirleriyle çözüme kavuÅŸabilir. Buralarda satılacak ucuz sebze ve meyve piyasayı da regüle edecektir” ifadelerini kullandı.